گرده افشانی

گرده افشانی گردو توسط باد بوده که در زمان دم گربه­ای شدن شاتون­ها انجام می­شود. شاخص پذیرا بودن کلاله گل ماده، میزان باز شدن دو بال یا دو شاخه پر مانند آن بوده و اوج پذیرش کلاله در زمانی است که زاویه این دو بال 45 درجه باشد که این دوره حدود 7 روز می­باشد. هوای سرد و مرطوب دوره پذیرش کلاله را افزایش داده و هوای گرم و خشک آن را کاهش می­دهد. 3-2 هفته پس از پذیرش دانه گرده، کلاله شروع به قهوه­ای شدن می­کند.

یکی از مشکلات گردو در زمان گرده افشانی عارضه ریزش و سقط گل­های ماده بوده که عوامل مختلفی می­توانند باعث این عارضه شوند. این عوامل عبارتند از:

1-­ ژنتیک: رقم آمریکایی سر (Serr) به این پدیده خیلی حساس می­باشد.

2- شرایط محیطی: دمای قبل از گلدهی (مرحله مورفوژنز) و رطوبت در این پدیده موثر می­باشند.

3- میزان رهاسازی دانه گرده در سطح کلاله: رابطه رگرسیونی مثبت بین افزایش دانه گرده روی سطح کلاله و میزان ریزش گل­های ماده وجود دارد. حجم زیاد گرده سبب اختلالاتی در رشد و بقای مادگی می­شود. میزان مناسب دانه گرده روی کلاله 300 عدد بوده و بیش از این باعث این عارضه خواهد شد.

درختان گردو خودبارور و دگربارور هستند و در اکثر ارقام رسیدن گرده­ها و آمادگی کلاله همزمان است، بنابراین در گرده افشانی گردو مشکلی ایجاد نمی­شود شرایط آب و هوایی نامساعد مثل باران، برف، تگرگ و یخبندان در طی مدت گلدهی در بهار موجب کاهش محصول گردو می­شود. عدم تشکیل میوه خوب با وجود سالم بودن درخت و خوب بودن آب و هوا ممکن است به دلیل کافی نبودن گرده افشانی باشد. گرده افشانی مصنوعی در گردو آسان بوده و موجب افزایش عملکرد می­شود، می­توان شاتون­های نر را جمع آوری کرد و به مدت دو یا سه هفته در دسیکاتور در صفر درجه سانتیگراد و یا داخل یخچال و در رطوبت پایین نگهداری کرد.

این گرده­ها را می­توان برای گرده افشانی همان رقم یا ارقام دیگر در همان محل یا محل­های دیگر به کار برد. هنگامی که کلاله پذیرا شد هر 10 عدد شاتون را در یک پارچه کوچک قرار داده و در قسمت بالای درخت­ها آویزان می­کنند و آن را 2 تا 3 بار در روز با یک چوب تکان می­دهند. همچنین می­توان برای بهبود گرده افشانی چند شاخه را با رقم گرده افشان پیوند کرد. اولین دانه­های گرده آزاد شده گردو ظرفیت جوانه زتی بیشتری دارند. دانه­های گرده ذخیره شده در شرایط طبیعی، قوه نامیه خود را در مدت 2 تا 3 روز از دست می­دهند. در برخی موارد دانه­های گرده جمع آوری شده در معرض تابش خورشید و در دمای 25 تا 30 درجه سانتیگراد قوه نامیه خود را در مدت 1 تا 3 ساعت از دست می­دهند. معمولاً دانه­های گرده در مدت 1 تا 3 روز بعد از گرده افشانی روی کلاله جوانه می­زنند.