مبارزه با آفات و بیماری ها و علفهای هرز باغ سیب

 

مبارزه با آفات و بیماری ها و علفهای هرز

مهم ترین آفت میوه سیب کرم سیب (Cydia pomonella) است که معروف  ترین و شناخته شده ترین آفت سیب در دنیاست. این پروانه در مناطق مختلف ایران دارای نسل های متعدد و در هر نسل می تواند برای میوه سیب خسارت زا باشد. اولین نسل آفت زمانی که میوه به اندازه فندق است از تخم تفریخ یافته خارج و وارد میوه می گردد، لذا اولین زمان مبارزه با آفت در همین مرحله خواهد بود. به منظور حفاظت کامل میوه سیب های پائیزه حداقل سه مرحله سمپاشی برای مبارزه با این آفت ضروری است. برای مبارزه با این آفت می توان از سمومی مثل دیازینون، آزینفوس متیل (گوزاتیون) و زولون با غلظت مورد توصیه سم (بین ۱ تا ۲ در هزار بسته به نوع سم) استفاده کرد. همچنین سم کالیپسو با غلظت 5/0در هزار مورد توصیه است. اولين مرحله سمپاشی زمانی است که ميوه سیب به اندازه فندق، نوبت دوم زمانی است که ۴۰ روز از مرحله اول سمپاشی گذشته است و مرحله سوم در اواسط شهریور ماه صورت خواهد گرفت.

علاوه بر آفت کرم سیب، آفات متعدد دیگری نظیر شته مومی، شته واوی سیب، شته سبز، انواع کنه ها خصوصاً کنه تار عنکبوتی، لیسه سیب، کرم سفید ریشه و سوسک گرده خوار، همچنین مینوز برگ به درخت سیب حمله کرده و کمیت و کیفیت میوه تولیدی را تحت تاثیر قرار می دهند. برای مبارزه باشته ها می توان از سمومی نظیر کونفیدور و یا صابونهای حشرهکش در اواسط اردیبهشت همزمان با آغاز فصل طغیان شته ها، و برای کنه ها از سمومی مثل انویدور یا دانیتل و همچنین پروپارژیت همراه با شستشوی کامل برگ استفاده کرد.

در بین بیماری های درخت سیب در ایران، می توان سفیدک سطحی و پوسیدگی طوقه فیتوفترایی را ذکر کرد. علاوه بر این بیماری آتشکی (Erwinia amylovora) روی برخی ارقام و در برخی سالها خسارت زاست. بیماری لکه سیاه سیب (Venturia  inaequalis) و پوسیدگی ریشه آرمیلاریایی Armillaria) (mellea از دیگر عوامل خسارت زا برای باغ های سیب است. مبارزه  با بیماریهای پوسیدگی طوقه و ریشه بسیار دشوار و در این موارد استفاده  ازارقام و پایه ها مقاوم روش موثرتری می باشد. خسارت بیماری آتشک روی درخت سیب در کشور چندان قابل توجه نیست، لذا انجام برنامه مبارزه در باغ های سیب فاقد ضرورت است. برای مهار بیماری لکه سیاه سیب نیز استفاده از ارقام مقاوم دارای بیشترین کارآئی است. برای مبارزه شیمیائی با این بیماری بایستی در فروردین هنگام تورم جوانه از سمومی نظیر توپسین-ام، دودین، فیلینت یا بایکور با غلظت مورد توصیه سم استفاده کرد و در اردیبهشت ماه این سمپاشی را تکرارنمود. از بین ارقام مقاوم به لکه سیاه می توان ارقام ردفری (Redfree) و دایتون (Dayton) که از ارقام زودرس محسوب می شوند، ارقام پریما (Prima)  جونافری (Jonafree) که از ارقام میانرس سیب هستند و در نهایت ارقام لیبرتی (Liberty)فریدوم  (Freedom)که ارقام دیررس محسوب می شوند را نام برد.

شماری از این ارقام و دیگر ارقام مقاوم به لکه سیاه سیب به کشور وارد و مورد ارزیابی و بررسی های سازگاری رقم می باشند.

علاوه بر مبارزه شیمیائی با آفات و بیماریها فوق، سمپاشی زمستانه باغ با غلظت ۱۴ الی ۱۵ درصد روغن ولک و 5/1 هزار دیازینون برای از بین بردن آفات زمستان گذران مفید است. رنگ آمیزی تنه با محلول بوردو غلیظ نه تنها سبب کاهش خسارت تغییرات دما شده، بلکه شانکرهای روی تنه را از بین خواهد برد. علاوه بر آفات و بیماریهای فوق، متاسفانه قسمت عمده باغهای سيب کشور به ویروس ها و فیتوپلاسمای سیب آلوده بوده که این آلودگی در ضمن پنهان بودن سبب افت تولید و کیفیت محصول سیب کشور در مقایسه با باغ های سیب عاری از ویروس می شود. مهمترین ویروس های سیب شامل ACLSV، ApMV، ASPV و ASGV و فیتوپلاسمای APP قابل ذکر است. روش مهار بیماریهای ویروسی صرفاً استفاده از نهال سالم و گواهی شده است. لذا لازم است ضمن پیاده سازی زیرساخت های لازم برای تولید نهال عاری از ویروس، نسبت به احداث باغ های این درختان با استفاده از نهال سالم و اصیل اقدام کرد.

به منظور مبارزه با علف های هرز باغ می توان با استفاده از رانداپ با غلظت ۷ در هزار همراه با دو کیلوگرم سولفات آمونیوم نسبت به حذف علفهای هرز اقدام کرد. زمان پاشش زمانی است که ارتفاع علف های هرز به ۱۵ سانتیمتر رسیده و علف های هرز هنوز به گل نرفته اند. در ضمن به منظور جلوگیری از پاشش قطرات سم به درختان، لازم است سمپاشی در هوای فاقد نسیم و باد و با دور کم سمپاشی صورت گیرد. استفاده از علفکش های پیش رویشی نظیر ترفلان در طولانی مدت سبب کاهش رشد درختان سیب در باغ و همچنین نهالستان خواهد شد. استفاده از روتیواتور در کنار سمپاشی سبب حذف علف های هرز یکساله شده ومصرف اسم را در واحد سطح خواهد کاست.