تکثیر و تولید نهال سیب

 

تکثیر و تولید نهال سیب

 ارقام مختلف درخت سیب همانند دیگر درختان میوه مناطق معتدله با استفاده از پیوند روی پایه های بذری و یا پایه های همگروه رویشی انجام می گیرد. گیاهچه های بذری سیب اغلب دارای مدت طولانی دوره نونهالی بوده و میوه های ریز و فاقد کیفیت تولید می نمایند، به این لحاظ به غیر از برنامه های اصلاحی، استفاده از گیاهچه های بذری برای تولید میوه منطقی نمی باشد. به منظور تولید پایه های بذری کشت بذر در ماه های پاییز در نهالستان انجام و طی تابستان سال بعد اقدام به انجام پیوند جوانه روی آنها خواهد شد. پس از سربرداری نهال ها از بالای محل پیوند طی بهار سال بعد، رشد رقم پیوندی صورت گرفته و در پاییز و یا زمستان همان سال نهال تکثیری قابل عرضه خواهد بود. بطور معمول در کشور ما از بذر سیب عباسی بعنوان پایه استفاده میگردد، لیکن لزوم ساماندهی به باغهای تولید بذر در این محصول و دیگر درختان میوه در کشور اجتناب ناپذیر است.

علاوه بر پایه های بذری، پایه های رویشی همگروه نیز می توانند بعنوان پایه برای ارقام سیب مورد استفاده قرار گیرند. این پایه ها طیف گسترده ای را از میزان رشد، مقاومت به آفات و بیماریها و همچنین تنش های محیطی نشان داده و در مواردی سبب زودباردهی رقم پیوندی میشوند. رایجترین پایه های رویشی سیب،

شامل دو سری پایه های مالینگ نظیر M9 ,M26, M7 و M27 و پایه های سری مالینگ - مرتون نظیر MM106 و 111 MM می باشند. تکثیر این پایه ها به روش  های قلمه، خوابانیدن کپه ای و ریزازدیادی امکان پذیر است، ولی در عمل اقتصادی ترین روش استفاده از روش خوابانیدن است. لازم به ذکر است به منظور تولید نهال سالم بایستی به این نکته توجه کرد که پایه و پیوندک های مورد استفاده هردو بایستی از مواد کنترل شده از نظر ویروس انتخاب وگرنه ضمن ارائه نهال غیر سالم، سبب اتلاف زحمات تولیدکنندگان در راستای افزایش عملکرد شده و همچنین منجر به افت کیفیت محصول خواهد گردید. در حال حاضر نهالستان های کشت بافتی متعددی نسبت به تکثیر و ارائه پایه های کشت بافتی سیب اقدام ورزیده اند. این پایه ها به صورت مستقیم برای پیوند عرضه شده و یا بعنوان مواد مادری سالم برای تولید پایه های عاری از ویروس در اختیار دیگر نهالستان ها قرار گرفته است. در صورتی که روش خوابانیدن برای تکثیر این پایه ها مورد استفاده قرار گیرد، قطعه تکثیری از محل پیوند مجزا بوده، پس از دستیابی به پایه های ریشه دار شده، آنها را طی زمستان سال بعد به قطعه اصلی نهالستان جهت انجام پیوند منتقل و در تابستان همان سال نسبت به انجام پیوند اقدام  خواهد شد.