بلایت (سوختگی) گردو (Xanthomonas campestri f.sp juyeanelis)

سوختگی گردو یکی از خطرناک­ترین بیماری­های شاخ و برگ و میوه گردو است. تقریباً تمام قسمت­های هوایی درخت می­توانند به این بیماری آلوده شوند، ولی مسئله مهم آلودگی میوه است. گل­ها معمولاً در بهار بلافاصله بعد از ظاهر شدن و حتی قبل از اینکه کلاله آمادگی پذیرش دانه گرده را داشته باشد، آلوده می­شوند و تعداد زیادی از گل­ها و میوه­های آلوده جوان می­ریزند. اکثر میوه­های کوچک، طی ماه­های مرطوب اوایل بهار از بین می­روند.

آلودگی اغلب به صورت بلایت انتهایی، نزدیک گلگاه میوه­های در حال رشد دیده می­شود، ولی می­تواند به شکل بلایت جانبی روی دو طرف میوه نیز دیده شود. محل آلودگی در هر سال متفاوت است و احتمالاً نشانگر سن میوه در زمان آلودگی است. بلایت جانبی ظاهراً دیرتر از بلایت انتهایی رخ می­دهد. گاهی آلودگی در اواخر تابستان، نزدیک برداشت میوه رخ می­دهد. لکه­های سطحی در میوه نابالغ به شکل لکه­های آبسوخته کوچکی شروع می­شوند که بعد تیره­تر و به سرعت بزرگ می­شوند.

تحت شرایط مرطوب که اپیدرم روی لکه­ها شفاف برمی­دارد، ترشحات باکتریایی دیده می­شود. مغز میوه­هایی که فقط آلودگی کوچک سطحی دارند، اغلب طی دو هفته بعد از شروع لکه­های اولیه به طور کامل سیاه می­شود. مغز میوه­هایی که قبل از سخت شدن پوسته استخوانی مورد حمله بیمارگر قرار گرفته­اند، اغلب چروکیده می­شود، در حالی که میوه­هایی که بعداً آلوده شده­اند ممکن است تغییر رنگ دهند ولی اغلب مورد حمله بیمارگر قرار نمی­گیرند. گل آذین­ها آلوده، گلچه­های نر تیره رنگ و چروکیده می­شوند و شکل گل آذین تغییر می­کند.

بیمارگر از گلچه­ای به گلچه دیگر انتشار می­یابد و با پیشروی به سمت داخل به محور گل آذین می­رسد و ممکن است دانه گرده را نیز آلوده کند. از آلودگی شاخساره که معمولاً از نوک شروع می­شود در مدت کوتاهی در بهار که شاخساره­ها آبدار هستند، به وقوع می­پیوندد. تمام نوک شاخساره ممکن است تا چند سانتی­متر دچار خشکیدگی و مرگ شود، ولی معمولاً آلودگی به تولید لکه­های کوچکی به طول 5/2 سانتی­متر یا بیشتر می­انجامد که ممکن است دور تا دور شاخساره را فرا گیرند. لکه­ها ممکن است فقط روی پوست باشند یا به داخل قسمت­های عمیق­تر (مغز چوب) گسترش یابند و شانکر تولید کنند تمام بافت­های برگ به بیماری حساس­اند. لکه­های روی برگ قهوه­ای با حاشیه زرد هستند و معمولاً چند میلی­متر قطر دارند، البته ممکن است تعدادی از این لکه­ها به هم وصل شوند و نواحی بافت مرده بزرگ و خاکستری رنگی تولید کنند با ادامه رشد بافت­های اطراف لکه، مرگ بافت سبب بدشکلی می­شود. برگ­های آلوده به ندرت می­ریزند و به ندرت آسیب می­بینند.

کنترل

کاربرد باکتری­کش­های مس­دار هنوز هم از روش­های کنترل سوختگی گردو به شمار می­رود. فرمولاسیون­هایی مانند هیدروکسید مس و سایر ترکیبات مسی تثبیت شده، یا مخلوط 2 بر توصیه می­شوند. تیمارها از زمان ظاهر شدن اولین شاخساره­ها در بهار آغاز می­شوند. کاربرد هفتگی این مواد برای محافظت بافت­هایی تازه ظاهر شده، در شرایط آب و هوایی مرطوب اغلب ضروری است.