گرده افشانی گردو
گرده افشانی گردو توسط باد بوده که در زمان دم گربهای شدن شاتونها انجام میشود. شاخص پذیرا بودن کلاله گل ماده، میزان باز شدن دو بال یا دو شاخه پر مانند آن بوده و اوج پذیرش کلاله در زمانی است که زاویه این دو بال 45 درجه باشد که این دوره حدود 7 روز میباشد. هوای سرد و مرطوب دوره پذیرش کلاله را افزایش داده و هوای گرم و خشک آن را کاهش میدهد. 3-2 هفته پس از پذیرش دانه گرده، کلاله شروع به قهوهای شدن میکند.
یکی از مشکلات گردو در زمان گرده افشانی عارضه ریزش و سقط گلهای ماده بوده که عوامل مختلفی میتوانند باعث این عارضه شوند. این عوامل عبارتند از:
1- ژنتیک: رقم آمریکایی سر (Serr) به این پدیده خیلی حساس میباشد.
2- شرایط محیطی: دمای قبل از گلدهی (مرحله مورفوژنز) و رطوبت در این پدیده موثر میباشند.
3- میزان رهاسازی دانه گرده در سطح کلاله: رابطه رگرسیونی مثبت بین افزایش دانه گرده روی سطح کلاله و میزان ریزش گلهای ماده وجود دارد. حجم زیاد گرده سبب اختلالاتی در رشد و بقای مادگی میشود. میزان مناسب دانه گرده روی کلاله 300 عدد بوده و بیش از این باعث این عارضه خواهد شد.
درختان گردو خودبارور و دگربارور هستند و در اکثر ارقام رسیدن گردهها و آمادگی کلاله همزمان است، بنابراین در گرده افشانی گردو مشکلی ایجاد نمیشود شرایط آب و هوایی نامساعد مثل باران، برف، تگرگ و یخبندان در طی مدت گلدهی در بهار موجب کاهش محصول گردو میشود. عدم تشکیل میوه خوب با وجود سالم بودن درخت و خوب بودن آب و هوا ممکن است به دلیل کافی نبودن گرده افشانی باشد. گرده افشانی مصنوعی در گردو آسان بوده و موجب افزایش عملکرد میشود، میتوان شاتونهای نر را جمع آوری کرد و به مدت دو یا سه هفته در دسیکاتور در صفر درجه سانتیگراد و یا داخل یخچال و در رطوبت پایین نگهداری کرد.
این گردهها را میتوان برای گرده افشانی همان رقم یا ارقام دیگر در همان محل یا محلهای دیگر به کار برد. هنگامی که کلاله پذیرا شد هر 10 عدد شاتون را در یک پارچه کوچک قرار داده و در قسمت بالای درختها آویزان میکنند و آن را 2 تا 3 بار در روز با یک چوب تکان میدهند. همچنین میتوان برای بهبود گرده افشانی چند شاخه را با رقم گرده افشان پیوند کرد. اولین دانههای گرده آزاد شده گردو ظرفیت جوانه زتی بیشتری دارند. دانههای گرده ذخیره شده در شرایط طبیعی، قوه نامیه خود را در مدت 2 تا 3 روز از دست میدهند. در برخی موارد دانههای گرده جمع آوری شده در معرض تابش خورشید و در دمای 25 تا 30 درجه سانتیگراد قوه نامیه خود را در مدت 1 تا 3 ساعت از دست میدهند. معمولاً دانههای گرده در مدت 1 تا 3 روز بعد از گرده افشانی روی کلاله جوانه میزنند.